«Ως πότε θα είναι παντοδύναμο το χρήμα, η αγχόνη των ψυχών, το αγκίστρι του θανάτου, το δόλωμα της αμαρτίας; Ως πότε θα κυβερνά ο πλούτος, η αιτία των πολέμων για τον οποίο κατασκευάζονται όπλα και ακονίζονται ξίφη;» αναρωτιέται ο Μέγας Βασίλειος την ώρα που οι παγκόσμιοι ηγέτες λεηλατούν κράτη και υποδουλώνουν λαούς, στο βωμό της δήθεν ειρήνης και ενότητας. Η αλαζονεία της υπερδύναμης ανοίγει νέα μέτωπα πολεμικά, νέες πληγές στο κορμί της ανθρωπότητας…
Ακούω και σήμερα το Χρυσόστομο να καταδικάζει με δριμύτητα την κοινωνική αδικία τώρα που η παγκόσμια «νέα οικονομία» διευρύνει το χάσμα της ανισότητας : «… ο Θεός από την αρχή δεν έκανε τον έναν πλούσιο και τον άλλο φτωχό, αλλά έδωσε σε όλους την ίδια γη. Από πού, λοιπόν, -ερωτά- εσύ μεν έχεις τόσα και ο άλλος ούτε μια χούφτα γης ;»
Διαβάζω το Γρηγόριο το Θεολόγο και τον θαυμάζω καθώς κάνει θεολογία μιλώντας για την ατομική ιδιοκτησία : «… φτώχεια και πλούτος -μας λέει- εισβάλλουν στην ανθρωπότητα όπως οι αρρώστιες στον ανθρώπινο οργανισμό. Ο νόμος του χριστιανού είναι η ισότητα του Δημιουργού Θεού, δεν είναι ο νόμος του ισχυρού». «Γίνε στο γείτονά σου πιο πολύτιμος με την αγάπη, γίνε στο δυστυχισμένο Θεός με το να μιμείσαι την αγάπη του Θεού… Τον Χριστό να επισκεφθούμε, τον Χριστό να υπηρετήσουμε, τον Χριστό να θρέψουμε, τον Χριστό να ντύσουμε, τον Χριστό να περιμαζέψουμε, τον Χριστό να τιμήσουμε…» Προτρέπει ο Γρηγόριος ο Θεολόγος και δακτυλοδεικτεί σε μένα και σε σένα, όλους αυτούς, τους σωματικά και ψυχικά άστεγους.
Δεν φταίει η θάλασσα που “ξεβράζει” μετανάστες άλλοτε νεκρούς και άλλοτε ζωντανούς-νεκρούς, δεν φταίει ο υπερπληθυσμός που πεινάει το παιδί της διπλανής πόρτας, δεν φταίει το σύστημα που έχασε τον Παναγιώτη, την Έλενα, τον Στυλιανό... μέσα απο τα χέρια του.
Φταίμε εμείς!
Φταίω εγώ που κλείνω τον πόνο και την ανάγκη του άλλου έξω απο μένα.
Φταίω εγώ που δεν πρόσεξα μέσα στα μελαγχολικά μάτια του παιδιού, τις ενοχές και τα απωθημένα μιας αρρωστημένης κοινωνίας.
Φταίω εγώ, φταίς εσύ, φταίμε όλοι εμείς, που κουνάμε το δάκτυλο και μετά γυρνάμε στην άδεια απο ενσυναίσθηση ζωή μας.
Τίμιοι καθώς ήταν με τη συνείδησή τους και συνεπείς στο εκκλησιαστικό τους χρέος οι Τρεις Ιεράρχες θα εξοργίζονταν σήμερα περισσότερο με την υποκρισία μας: όταν η κοινωνία υποκρίνεται φορώντας το «φιλάνθρωπο» προσωπείο της και οι μεγαλομέτοχοι διαφημίζουν την «κοινωνική τους προσφορά».
Η ελεημοσύνη δεν μπορεί να γίνεται το άλλοθι της κοινωνικής αδικίας. «Ελεημοσύνη από αδικίες δεν γίνεται» καταγγέλλει ο Μέγας Βασίλειος, αφού «δεν μπορεί να γίνει ο Θεός συνένοχος ληστών και αρπακτών». Γι’ αυτούς, αληθινή αγάπη είναι πριν απ’ όλα η κατάργηση της σχέσης εκμεταλλευτή και εκμεταλλευόμενου.
Και μιλούν με θάρρος και τόλμη γι όλα αυτά οι Τρεις Ιεράρχες επειδή οι ίδιοι είχαν εξαντλήσει με την ασκητική ζωή τους τα δικά τους όρια θυσίας και προσφοράς.
Αναρωτιέμαι, ταπεινά, ποιος φοβάται σήμερα μια τέτοια ζωντανή Εκκλησία; Ποιος ανησυχεί στο άκουσμα των λόγων ενός νέου Χρυσοστόμου; Ποιοι θέλουν μια Εκκλησία στο περιθώριο της κοινωνικής μας ζωής; Ποιοι θέλουν μια Εκκλησία εκκοσμικευμένη, εκσυγχρονισμένη δήθεν, συνεταίρο στη διαπλοκή των συστημάτων εξουσίας;
Γνωρίζουν όλοι αυτοί, άραγε ότι η δύναμη της Εκκλησίας δεν είναι η περιουσία της, αλλά ο ίδιος ο Χριστός που παρατείνεται μέσα στους αιώνες διαμέσου των Αγίων Του και οι οποίοι αποτελούν μέτρο και κριτήριο της ζωής των χριστιανών κάθε εποχής;
Τέτοιοι υπήρξαν οι ιεράρχες που σήμερα τιμούμε: φωτεινές προσωπικότητες συμφιλιωμένες με το Θεό, τον άνθρωπο και τη φύση.
Έλαμψαν ως ασκητές και σοφοί θεολόγοι, αναδείχτηκαν ως φιλόσοφοι, αποδείχτηκαν σπουδαίοι απολογητές και ακούραστοι κοινωνικοί εργάτες, αγαπήθηκαν ως ποιμένες.
Γι’ αυτό και στην Εκκλησία, τους ονομάσαμε ΠΑΤΕΡΕΣ !
