Εμπρός προς τα πίσω!

Θυμάμαι να κάθομαι χάμω και με λαχτάρα να ακούω την γιαγιά μου να μου λέει ιστορίες απ’ τα παλιά

Αγαπημένη στιγμή

Λες και βρισκόμουνα σε χρονομηχανή και ταξίδευα κάθε φορά σε ένα συναρπαστικό παρελθόν

Συναρπαστικό για μένα φυσικά, αφού αναπολούσα μια πρωτάκουστη διαφορετική εποχή

Δύσκολα χρόνια όμως

Οι χειρωνακτικές εργασίες τότε, αποτελούσαν το κύριο είδος απασχόλησης

Άντρες και γυναίκες, στον ίδιο σκληρό αγώνα επιβίωσης

Μεγάλες οικογένειες, πολλά παιδιά, φτωχικές συνθήκες διαβίωσης, μόνο τα απαραίτητα και ίσως ούτε και αυτά

Αυτό που με ενθουσιασμό κρατάω από τα βιώματα των ανθρώπων εκείνης της εποχής είναι οι οικονομικές τους συναλλαγές

Υπήρχε η εποχή που οι άνθρωποι μεταξύ τους έκαναν τις συναλλαγές τους με προϊόντα και οχι με χρήμα!

Ο ένας είχε κοτέτσι, έπαιρνες αυγά

Ο άλλος ήταν γεωργός έπαιρνες χορταρικά, όσπρια, οπωρικά

Ένας άλλος βοσκός…

Οι γυναίκες χρυσοχέρες, έφτιαχναν από τυροκομικά και ζυμωτά μέχρι και ρουχισμό για τον χειμώνα

Ακόμα και οι τεχνίτες παρείχαν τις υπηρεσίες τους με αντάλλαγμα τρόφιμα ντόπιας παραγωγής

Υπήρχε μια αλλιώτικη ελευθερία, που σου έδινε την αίσθηση της αυτονομίας και του αυτοσεβασμού

Ήξερες ότι για να φας έπρεπε να δουλέψεις σκληρά, τίμια και με θρησκευτική ευλάβεια

Δεν τολμούσε κανείς να ξεγελάσει τον άλλον, όχι γιατί δεν υπήρχε η πονηριά, αλλά γιατί ήταν όλοι στο ίδιο έργο θεατές

Δεν είχε κάποιος περισσότερα από τον άλλο

Κι αν είχε δεν αποτελούσε απειλή γιατί δεν το επέτρεπε η ανατροφή τους

‘Όλοι στον ίδιο αγώνα επιβίωσης

Η μάνα μου θυμάται, όταν πρωτοήρθε στο χωριό, οι γειτόνισσες έφερναν γάλα και σιτάρι στην οικογένεια για βοήθεια. Ήταν και επτά αδέλφια

Στους γάμους όλοι βοηθούσαν στην ετοιμασία των εδεσμάτων και όλοι πρόσφεραν αφιλοκερδώς από την παραγωγή τους

Ακόμα και στις λύπες, εκεί ήταν όλο το χωριό

Αυτοί οι άνθρωποι μας διδάξαν την πραγματική έννοια της αλληλεγγύης

Σήμερα είμαστε υπόλογοι στον εγωισμό μας, στα πάθη μας, στην άγνοια και την ημιμάθειά μας, που έχει ντυθεί γελοίος ξερόλας

Σήμερα κρατάμε την Διακήρυξη Ανθρώπινων Δικαιωμάτων λάβαρο, αλλά κάτι μας εμποδίζει να δούμε όχι μόνο την πραγματικότητα αλλά ούτε πέρα από την μύτη μας

Μια πανδημία και ένα λοκντάουν ήταν αρκετά να συνειδητοποιήσει κανείς, πόσο παγιδευμένος είναι μέσα σε όλο το σύστημα

Δεν μπορούσες να κυκλοφορήσεις χωρίς προϋποθέσεις, ούτε καν να αγοράσεις τρόφιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης

«Τα απαραίτητα», μια έννοια που έχει χάσει το νόημα της σήμερα

Απαραίτητα θεωρούνται πιά, η τηλεόραση, το κινητό, ο υπολογιστής και κάθε έξυπνη συσκευή που «διευκολύνει» την ζωή μας

Δοκίμασε να τα απομακρύνεις έστω για λίγο. Μπορείς;

Ακόμα και οι οικονομικές συναλλαγές είναι τόσο αυτοματοποιημένες που θέλοντας και μη παγιδεύεσαι ασυνείδητα στην ροή της νέας τάξης πραγμάτων

Θα έλεγε κανείς, πως κάθε νοήμων άνθρωπος μπορεί να αντιληφθεί την πορεία της ανθρωπότητας

Μπορεί όμως;

Ο πορτογάλος συγγραφέας Jose Saramago στο μυθιστόρημά του «Περι τυφλότητος» περιγράφει με γλαφυρό τρόπο την εξέλιξη της ανθρωπότητας όταν «τυφλώνεται»

Μια τυφλή ανθρωπότητα εξαρτάται αποκλειστικά από τους εξουσιαστές της

Δεν μπορείς να κάνεις πολλά πράγματα, είσαι παγιδευμένος και υποχρεωμένος να ακολουθείς τις γραμμές που καθορίσει κάποιος άλλος για σένα

Τύφλωση, κατά συνέπεια ανικανότητα και τότε οι εξουσιαστές αναλαμβάνουν

Δεν μπορείς να αυτοεξυπηρετηθείς, να δουλέψεις, να αντιδράσεις, να διεκδικήσεις, ούτε καν να διαφωνήσεις και να αντισταθείς για τα αυτονόητα

Το απόλυτο υποχείριο.

Υποχείριο γίνεσαι και όταν δεν έχεις λόγο να αντιδράσεις

Η οικογένεια, η θρησκεία και η πατρίδα, είναι θεσμοί που κρατάνε την ανθρωπότητα ενωμένη και δυναμική ενάντια σε κάθε απειλή

Αυτοί οι θεσμοί βάλλονται συστηματικά, εδώ και χρόνια, στον βωμό της νέας τάξης πραγμάτων γιατί ακριβώς η εξάλειψη τους οδηγεί, με συνοπτικές διαδικασίες, στον απόλυτο έλεγχο της μάζας

Ας μην μακρηγορήσω, έτσι κι αλλιώς είναι ένα μεγάλο και αμφιλεγόμενο θέμα

Οι οικονομικές συναλλαγές λοιπόν του σήμερα δεν θυμίζουν καθόλου την εποχή της γιαγιάς μου

Το χρήμα ήρθε για να μείνει!

Εξέλιξη…

Εκσυγχρονισμός…

Απ’ τα 18 σου κιόλας έχεις ανάγκη το τραπεζικό σύστημα αυτής της χώρας

Να πάρεις αυτοκίνητο, να σπουδάσεις, να κτίσεις σπίτι κι αν δεν τα βρεις απ’ τον μπαμπά, τότε όλοι οι δρόμοι οδηγούν… στην τράπεζα

Μπας και εντάχθηκες στο πελατολόγιο μιας τράπεζας

Καμία αυτονομία

Αυτό ήταν

Δεν ξεφεύγεις ποτέ

Εκτός βέβαια αν είσαι μόνο καταθέτης αλλά και πάλι η αυτονομία σου είναι περιορισμένη

Στις χρυσές εποχές της κυπριακής οικονομίας, η πίστωση δινόταν στον οποιονδήποτε τόσο εύκολα λες και αγόραζες παγωτό στο χωνάκι

Χιλιάδες δανειολήπτες ένιωθαν κυρίαρχοι βγαίνοντας από την τράπεζα, αψηφώντας τον διαχρονικό Ηράκλειτο «τα πάντα ρεί»

Πράγματι τα πάντα είναι ρευστά ανά πάσα στιγμή

Αυτό ακριβώς έγινε πριν λίγα χρόνια, όταν πτώχευσε ένας τραπεζικός οργανισμός, με όλα τα γνωστά συνεπακόλουθα και ο δανειολήπτης που ΠΟΤΕ δεν διαβάζει τι υπογράφει, έγινε έρμαιο των ψιλών γραμμάτων των συμβολαίων και δουλοπρεπής πολίτης για το υπόλοιπο της ζωής του

Θαρρείς πως είσαι αυτόνομος, όταν δεν έχεις τον απόλυτο έλεγχο των καταθέσεων σου;

Θαρρείς πως είσαι αυτόνομος, όταν δεν δικαιούσαι να κάνεις ανάληψη όποτε θέλεις και όσα θέλεις;

Ή μήπως έχεις την ψευδαίσθηση ότι δεν θα σου πάρουν το σπίτι, το αυτοκίνητο ακόμα και την μάνα την ίδια και να σε ξεζουμίσουν μέχρι εκεί που δεν φτάνει

Και το βλέπουμε ότι κάτι δεν πάει καλά, εδώ και χρόνια

Και το νιώθουμε στο κόκκαλο το μαχαίρι

Και την θηλιά στον λαιμό

ΠΑΓΙΔΕΥΜΕΝΟΙ

Όχι δεν είναι μια σειρά επιστημονικής φαντασίας, είναι η καθημερινότητα μας πια

ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΤΑΝΤΙΑ ΜΑΣ

Τι θα κάνουμε λοιπόν;

Δύο είναι οι επιλογές

Να αφεθούμε να μας πάρει το ποτάμι ή να πατήσουμε πόδι και να βγούμε απ’ το νερό, έστω και κολυμπώντας

Ας κάνουμε ένα μικρό βήμα προς τα πίσω και αφού πατήσουμε γερά ας κάνουμε ένα ακόμα

Οπισθοχώρηση, θα πει κανείς

Είναι ναι οπισθοχώρηση από την σάπια κατάσταση που ζούμε, για να μπορέσουμε να ορθοποδήσουμε και το σημαντικότερο να διδάξουμε στα παιδιά μας πώς να το κάνουν και αυτά

Έχετε διανοηθεί ποτέ τι αφήνουμε στα παιδιά μας;

Σε ποιο κατήφορο τα αφήνουμε και φεύγουμε

Με ποια εφόδια θα αντισταθούν στα προφανή χειρότερα μέλλοντα;

Έχουμε ευθύνη!

Μεγάλη ευθύνη!

Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να απεγκλωβιστούμε, όσο το δυνατόν να αυτονομηθούμε

Και γιατί όχι ας δοκιμάσουμε συνδιαλλαγές εκτός συστήματος, μιμούμενοι μίαν άλλη μακρινή εποχή

Εμπρός παιδιά ας πάμε πίσω

Δεν μπορούμε να πάθουμε χειρότερα

Πηγαίνοντας πίσω μπορούμε να πάμε μπροστά, όσο οξύμωρο κι αν ακούγεται, όμως αυτήν την φορά να πάμε πίσω ως αφυπνισμένα όντα με ανάλογες επιλογές

Εμπρός προς τα πίσω!

Φαίδρα Ξ. Μακρή

Εκπαιδευτικός

Αδιανόητο γιατί;

Ανήμερα 15 Αυγούστου, οι εκδρομείς στα ορεινά της Κύπρου, ήρθαν αντιμέτωποι με μια πρωτόγνωρη έκπληξη.

"Κρατημένο", έγραφε η αυτοσχέδια πρόχειρη επιγραφή, πάνω στα εκδρομικά ξύλινα παγκάκια.

Μία κράτηση η οποία ήταν αρκετή για να προκαλέσει αντιδράσεις.

Αδιανόητο, οι πλείστοι ξεφώνισαν.

Αδιανόητο γιατί;

Αυτή δεν είναι η νοοτροπία μας;

Αυτή είναι!

Αρκεί μονάχα να παρατηρήσεις το φέρεσθαι του κυπριακού λαού.

Θα αψηφήσει τη σειρά στην καντίνα και θα τρέξει μπροστά γιατί βιάζεται.

Θα αψηφήσει την κίνηση στους δρόμους και θα χρησιμοποιήσει την αριστερή λωρίδα έκτακτης ανάγκης, γιατί βιάζεται.

Θα αψηφήσει την προτεραιότητα στους πεζούς και θα περάσει με κόκκινο, γιατί βιάζεται.

Ένας βιαστικός λαός που δίνει προτεραιότητα στον ατομισμό, με όποιες συνέπειες.

Αυτή είναι η καθημερινότητα, θα πει κανείς.

Το κάνουν όλοι.

Είναι τέτοιοι οι ρυθμοί της ζωής που αυτά είναι αναπόφευκτα.

ΟΧΙ!

Δεν είναι η καθημερινότητα αυτή και ΟΧΙ δεν είναι αποδεκτό, γιατί το κάνουν όλοι.

Είναι κατάντια!

Είναι η έλλειψη ενσυναίσθησης, αλληλεγγύης και ευαισθησίας.

Είναι η έλλειψη αρετών και αξιών.

Είναι η ποταπή υπεροχή του εγωισμού και της ιδιοτέλειας.

Κοίτα λίγο τις λεπτομέρειες:

Καθαρά σπίτια και αυτοκίνητα, σκουπίδια σε κάθε γωνιά της χώρας.

Σκουπίδια στα θέατρα, στους αρχαιολογικούς χώρους, στα μουσεία, στις συναυλίες,

Ακόμα και έξω ακριβώς από τους καλάθους σκουπιδιών.

Α! Πολιτισμός!

 

Στην εκκλησία, εκεί που οδεύεις να κοινωνήσεις Χριστό και με σκυφτό κεφάλι θα έπρεπε να ζητάς έλεος, σπρώχνεις να φτάσεις πρώτος, λες και ακούς «όσοι πιστοί προλάβετε».

Σπρώχνεις να φτάσεις πρώτος ακόμα και στο προσκύνημα, στο αντίδωρο, στο Άγιο φως το Πάσχα.

Α! Ταπεινότης!

 

Είναι τέτοια η «αναπηρία» σου, που θα παρκάρεις στον χώρο που δεν δικαιούσαι.

Είναι τέτοια η «αναπηρία» σου, που θα αγνοήσεις τον άνθρωπο που τρέχει να προλάβει το λεωφορείο.

Είναι, δυστυχώς, τέτοια η «αναπηρία» σου, που οι οίκοι ευγηρίας είναι γεμάτοι.

Α! Αλληλεγγύη!

 

Είχε μιλήσει κάποτε ο αείμνηστος Νίκος Καρούζος για τους «μεταξωτούς» ανθρώπους.

Αυτούς με την «μεταξένια» συμπεριφορά, που όταν παρατηρήσεις τις καθημερινές «ασήμαντες» κινήσεις τους, εξάρεις εκείνα τα γνωρίσματα, τα οποία αποκαλύπτουν έναν όμορφο εσωτερικό κόσμο.

Αυτοί λοιπόν που δεν σπεύδουν, σαν αρπακτικά να πιάσουν την καλύτερη θέση σε ένα εστιατόριο.

Αυτοί που δεν νιώθουν κορόιδο όταν οι άλλοι τους προσπερνούν στην σειρά, γιατί το «άφες αυτοίς» είναι βαθιά ριζωμένο μέσα τους και αποτελεί μέρος του αξιακού τους κώδικα.

Αυτοί που υπερασπίζονται κάποιον που κατηγορείται σε μια παρέα, χωρίς να τον γνωρίζουν.

Αυτοί που σε ακούνε όχι για να σε αντικρούσουν.

Αυτοί που ξεβολεύονται για να σε βοηθήσουν.

Αυτοί που θα σου πουν την αλήθεια φιλτραρισμένα, για να μην σε πληγώσουν.

Αυτοί, λοιπόν, οι «μεταξένιοι» άνθρωποι ξέρουν ακριβώς τι γίνεται εκεί έξω, κι όμως επιλέγουν να υποτάξουν το ατομικό συμφέρον στην συλλογικότητα.

Απαλλαγμένοι από το ιδιωφελές και το συμφέρον, αναδεικνύουν αβίαστα την ομορφιά της σοφίας, που στωικά υπομένει τον αφιλόξενο κόσμο για αυτούς.

Τέτοιους ανθρώπους λοιπόν χρειάζεται ένας κόσμος που φαινομενικά είναι καταδικασμένος.

Σε τέτοιους ανθρώπους οφείλει να επενδύει κάθε παιδαγωγική μεταρρύθμιση.

Τέτοιους ανθρώπους να ανατρέφεις ως γονιός.

Γιατί αυτοί αλλάζουν νοοτροπίες.

Γιατί αυτοί σηματοδοτούν τον πολιτισμό.

Γιατί με αυτούς τους ανθρώπους θα κάτσεις σε ένα εκδρομικό παγκάκι, χωρίς κράτηση και θα κάνεις την διαφορά!

Φαίδρα Ξ. Μακρή 

Εκπαιδευτικός

Συγ-χωρώ

Κι αν με ρωτούσε κανείς τι με συγκινεί περισσότερο

αβίαστα θα απαντούσα

«Το πώς παραμερίζουν όλοι να περάσει το ασθενοφόρο, η πυροσβεστική, η αστυνομία»

Εκείνη την στιγμή δεν έχει σημασία ποιος είσαι, που πας και πόσο γρήγορα θες να πας

Όλοι συντονίζονται με τέτοιο τρόπο που ξεδιπλώνεται

μπροστά σου η ομορφιά της ανθρωπιάς!

Παραμερίζεις το αυτοκίνητο σου

παραμερίζεις και το ΕΓΩ σου

και γίνεσαι αρωγός στον άγνωστο συνάνθρωπο

Ενσυναίσθηση!

Τι υπέροχη αρετή να έχει κανείς

να μπορεί να νιώσει τον συνάνθρωπο

 να μπει στην θέση του

να κατανοήσει την ανάγκη του

και τότε να βοηθήσει, με όποιο τρόπο μπορεί να βοηθήσει

Βλέπεις, αυτή είναι η φυσική κατάσταση του ανθρώπου

Να ζει αρμονικά με τον συνάνθρωπο, την φύση και τον Θεό

Ο άνθρωπος πλάστηκε κατ’ εικόνα Θεού

προικισμένος με χαρίσματα - αρετές

εν δυνάμει να μοιάσει στον Θεό

να φτάσει στην κατά χάριν θέωση

και δεν έχει παρά να αξιοποιήσει

τα δώρα του Θεού, τις αρετές του

Αναρωτήθηκες ποτέ γιατί νιώθεις αυτή την ψυχική πληρότητα όταν προσφέρεις;

…όταν συμβάλεις στην ευτυχία ενός συνανθρώπου

στην ευημερία ενός ζώου

στην αναδάσωση της καμένης γης…

Νιώθεις πληρότητα την στιγμή εκείνη, γιατί βρίσκεσαι στην φυσική σου κατάσταση

έτσι ακριβώς όπως πλάστηκες να ζεις και να συμπεριφέρεσαι

σ΄ ένα χώρο όπου συγ-χωράς τον άλλο

σ’ ένα χώρο όπου δίνεις χώρο στον άλλο να υπάρχει

ακόμα κι αν ο άλλος είναι αντίθετος με σένα

ακόμα κι αν σε πλήγωσε βαθιά

ακόμα κι αν είναι κατώτερος των περιστάσεων

Παραμερίζεις το ΕΓΩ

για να χωρέσει το ΕΣΥ

έτσι ώστε να υπάρξει το ΕΜΕΙΣ

Το ΕΜΕΙΣ υφίσταται με πρότυπο την ενότητα της Αγίας Τριάδος

σε μια ανοδική πορεία που δεν μπορεί να είναι μοναχική

Η αρμονική σχέση με την φύση, τον συνάνθρωπο και τον Θεό,

ως κατά φύσιν ενέργεια, ευθυγραμμίζει τον άνθρωπο

σε μια πορεία επιστροφής στον Δημιουργό Θεό

Ότι αντίθετο από αυτό συνιστά την παρά φύσιν ζωή του ανθρώπου,

η οποία αγκυροβολεί την ψυχή στην λήθη της αιωνιότητας.

 

« Τι όμορφος είναι ο άνθρωπος όταν είναι ΑΝΘΡΩΠΟΣ»

 

Υ.Γ Στους εθελοντές σε όλον τον κόσμο

Φαίδρα Ξ. Μακρή 

Εκπαιδευτικός